Polska Mapa Kiełbasy
Kiełbasopedia
Zakupy

Krupniok czy kaszanka?

24.10.2011 | kategoria: Artykuły, Kiełbasa

O kaszance słyszał każdy, nie każdy jednak jadł i nie każdy lubi. Ja przepadam. Dobrze wypieczona na ruszcie kiszka z musztardą lub świeżym to prosty a jakże smakowity element każdego grillowania. Smażona na maśle z jajkiem na patelni albo prostu z piekarnika z duszoną cebulką. Mnie ślinka cieknie. Ale jak zaznaczyłem na początku – nie każdemu jest coś takiego w smak. Co innego krupniok. Duża część biesiadników mających z kaszanką na bakier skusić się może właśnie na krupniok. Prawdopodobnie z czystej nieświadomości.

Przypomina mi się w tym miejscu stara anegdota o genialnym Janie Himilsbachu, który przed suto zakrapianą biesiadą rzekł: „Ja wódki nie piję. Co innego gorzałka albo okowita…” I podobnie rzecz się ma w kwestii kaszanki i krupnioka. Rzecz wszak to ta sama, tylko korzenie nieco inne. Krupniok to pojęcie śląskie, kaszanka – ogólnopolskie. I nieprawdą jest, jakoby krupniok był z mięsem miast krwi. Śląski wuszt jest równie krwawy co jego siostra a oba rarytasy zawierają również gorsze gatunki mięsa i/lub podroby. Nie jest również prawdą, choć niewątpliwie może tak się zdarzyć, że krupniok jest cieńszy w przekroju. Kaszanka również może być w cienkiej kiszce, co zresztą coraz częściej się zdarza. Grube jelita do niedawna popularne w wyrobach domowych powoli odchodzą w zapomnienie. Może zatem jak mówi jedna z teorii to gatunek kaszy decyduje o byciu krupniokiem bądź kaszanką? Też nie. Kasza gryczana używana jest zarówno w jednym i drugim przypadku.

Krupniok śląski doczekał się wyróżnienia i został wpisany na listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa. I na stronie tegoż ministerstwa czytamy: „Batony w osłonce naturalnej, na przekroju wyraźnie widoczna kasza gryczana, odkręcane w odcinkach długości 18-25 cm, pozostawione w zwojach, na przekroju owalne. Zewnętrzna osłonka wyraźnie tłusta; plasterki grubości 10 mm nie powinny się rozpadać…” Zainteresowanych odsyłam do lektury na http://www.minrol.gov.pl/ w dziale poświęconym produktom tradycyjnych.

A czemu kaszanka ma być gorsza? Na w/w stronie odnajdziemy również kilka gatunków kaszanki. Kaszanka pieczona szczekocińska, Kaszanka wiejska pilzneńska, Kaszanka rychtalska, Kaszanka „nadwieprzanka”, Kaszanka po kaszubsku… Różnorodność jest przeogromna, ale wszystko bazuje na jelicie, kaszy, krwi i podrobach. Czy jednak w ogólnym ujęciu istnieje jakaś podstawowa różnica, definiująca dwa odrębne gatunki? Nie istnieje, oba to jedynie odmiany tej samej, wybornej potrawy.

Skoro już nie daliśmy się zwieść zawiłościom terminologii to myślę, że jest to dobry moment na zaproponowanie jakiegoś przepisu na krupniok lub – jak kto woli – kaszankę.

 

  • Sebastian Bamber

    Ja robię tak: na patelni roztapiam trochę masła, krupniok wyciągam ze szczewa, daje go na patelnię, dodaję cebuli, pieprzu, magii i tak przysmażam na pikantno. Palce lizać z chlebem ja dodaję do krupnioka musztardę

Przeczytaj również inne artykuły


Reklama

reklama reklama reklama