Wędzenie to jedna z najstarszych form utrwalania żywności. Świniobicie, wydarzenie ważne w społeczności wiejskiej, oznaczało konieczność zagospodarowania całości mięsa, bez wyjątków. Miało wystarczyć na długi czas, a wędzenie pozwalało na dłuższe przechowywanie.
Nie każdą wędlinę nazwiemy jednak wędzonką. Pod tą nazwą kryją się uwędzone kawałki wieprzowiny świeżo po uboju. Prawdziwa wędzonka jest wytwarzana z mięsa młodych zwierząt, których wzrost nie był sztucznie przyspieszany, a w procesie peklowania użyto tylko naturalnych przypraw i konserwantów, takich jak sól kamienna, majeranek, czosnek, pieprz, ziele jałowca, liść laurowy, saletra i cukier.
Co ciekawe, w okresie PRL wędzonki nie były bardzo cenione. Zupełnie niesłusznie traktowano je jako namiastkę „kupnej”, a więc uważanej niegdyś za lepszą, żywności. Dziś następuje odwrót w stronę tradycji: większość z nas uważa domowe wędliny za lepsze, smaczniejsze i zdrowsze.
Z pysznych wędzonek słynie województwo podlaskie, którego władze zadbały o to, by wędzonki znalazły się na oficjalnej liście produktów tradycyjnych.
Swój smak, aromat i barwę wędzonka zawdzięcza wędzeniu – najlepiej nadaje się do tego dym olchowy i jałowcowy. Dawne receptury odżywają na nowo i wędzonki można spróbować w licznych gospodarstwach agroturystycznych na Podlasiu.
Poza województwem podlaskim także Wielkopolska słynie z wędzonek, a zwłaszcza jednej, bardzo powszechnie znanej. Mowa o wędzonce krotoszyńskiej, której próbował chyba każdy z nas. Nazwa „wędzonka krotoszyńska” jest w użyciu od przełomu lat 50. i 60. XX wieku. Pochodzi od Krotoszyna – miasta leżącego na Wysoczyźnie Kaliskiej. W Krotoszynie cechy rzeźników działały od początku dziejów miasta, a więc już od początku XV wieku. Przeskoczmy jednak do wieku XX. W 1931 roku w mieście powstała nowoczesna jak na tamte czasy bekoniarnia. Przerabiano tam mięso wyłącznie z bekonu – aż do 6 tys. rocznie. Prawdopodobnie wędzonka była produkowana już w owej bekoniarni. Dbając o tradycyjny smak i charakter wędzonki krotoszyńskiej producenci do jej wyrobu wykorzystują bekon pochodzący od świń charakteryzujących się niezbyt dużą wagą i stosunkowo niewielkim otłuszczeniu tusz.
Wędzonki wyśmienicie smakują zarówno z pieczywem, jak i z dipami. Są doskonałym składnikiem sosów do makaronu.
Reklama
